احکام ازدواج و طلاق در حقوق ایران



 مقدمه

خانواده اولین سازمان اجتماعی و حیاتی است که فرد در آن زندگی می کند و اساسا یک کانون کمک ،تسکین ،التیام و شفابخشی است

که سلامت فرد و بقای جامعه را تأمین و تضمین می کند که پایه واساس تشکیل بنای خانواده ازدواج می باشد.

ازدواج یک نهاد مقدس در دین مبین اسلام می باشد که اهمیت آن به حدی است که پیامبر اکرم(ص) فرمودندهیچ کانونی در اسلام بر پا نشده است که نزد خداوند از کانون ازدواج محبوب تر و عزیزتر باشد.

در شرع و قوانین اسلام احکام و قوانینی در رابطه با این موضوع بیان شده است که اهمیت آن را بیشتر نشان می دهد.

یکی دیگر از پدیده های مهم اجتماعی که منشاء آن به خانواده بازمی گردد ولی آثار آن علاوه بر خانواده متوجه ی کل جامعه نیز می شود پدیده طلاق است. طلاق وقتی اتفاق می افتد که زن ومرد دیگر توانایی زندگی با یکدیگر را نداشته باشند و تنش ها و ناسازگاری هایی که بین زوجین اتفاق افتاده مانع از ادامه زندگی آن دو با یک دیگر می شود.

از آنجا که گفتیم هدف دین اسلام ایجاد پیوند میان افراد انسانی و تشکیل کانون خانواده است طلاق را که مخالف فطرت و طبیعت انسان و بر خلاف قانون پیوند زن و مرد است را مورد نکوهش قرار داده و شایسته سرزنش می شمارد و آن را امری مغبوض خداوند معرفی کرده است که اسلام آن را منفورترین حلال مینامد.

از طرفی باید گفت که اسلام مایل نمی باشد آرامش و آزادی انسان ها از بین رفته و در سختی و عذاب به سر برند بنابراین اسلام طلاق را به عنوان را ه حلی پذیرفته و برای آن قوانینی قرار داده است



نفقه در حقوق ایران

خانواده پایه اولیه زندگی جمعی است و قانونمند بودن و سلامت آن نقش مهمی در تأمین سلامت،ثبات و تعالی جامعه دارد.

دراین میان خداوند متعال برای حراست از این بنیان با در نظر گرفتن طبیعت و تفاوتهای جسمی-روحی زن و مرد و لحاظ نمودن مصالح جامعه احکام و مقرراتی را تعیین نموده است. به علاوه قوانین ویژه ای در خصوص حفظ و حمایت از حقوق و مصالح ن وضع نموده است.یکی از این قوانین که حقوق مهم مالی ن است نفقه می باشد.
نفقه در لغت به معنای خرج، هزینه و مایحتاج معاش آمده است و در اصطلاح فقه و حقوق به معنای مالی است که در تأمین هزینه ها مصرف می شود. یکی از مهم ترین حقوق مالی زن، دریافت نفقه می باشد، که تا زمانی که در منزل پدری است بر عهده پدر یا جد پدری و پس از عقد دائم به عنوان تکلیف بر عهده شوهر می باشد.
در قانون مدنی به پیروی از فقه امامیه در ماده 1107 نفقه زوجه را شامل: مسکن، البسه، غذا، هزینه های درمانی،اثاث منزل که به طور متعارف و متناسب با وضعیت زن مناسب باشد و خادم در صورت عادت زوجه به داشتن خادم یا احتیاج به دلیل مرض یا نقصان یا مرض میداند. ماده ای که بدان اشاره شد مربوط به نفقه زوجه دائم است که تکلیف قانونی و پرداخت آن بر عهده شوهر است.

اسباب نفقه

اسباب نفقه در اسلام سه چیز است: 1 -زوجیت 2 -قرابت 3 -مالکیت

1-زوجیت : 

 نفقـه زن در ازدواج دائـم واجـب اسـت بـه شـرط آنکـه نسـبت بـه شـوهر در هـر زمـان و مـکان کـه کامجویی رواسـت به طور کامـل تمکین کند. (شـهید ثانـی، 1380 :347)            

2- قرابت : 

 دادن نفقـه بـر والدیـن هر قدر بـاال رود و فرزندان هر قـدر پایین روند واجـب و بـر سـایر خویشـاوندان مسـتحب اسـت و تنهـا پرداخت نفقه کسـی واجب اسـت که توان اشـتغال ندارد.

3- مالکیت :

 مانند پرداخت نفقه و مخارج حیوانات. شهید ثانی در این‌باره میفرماید: »نفقه چارپا بر صاحب آن واجب است. مگر اینکه حیوان از طریق چریدن تأمین شود و در صورت امتناع، به حکم حاکم به انفاق یا فروش یا ذبح آن در صورتی که برای ذبح نگهداری شده باشد، مم میگردد.» (شهید ثانی، 1380 :349 ) 

ماهیت حقوقی نفقه

منظور از ماهیت حقوقی نفقه یا طبیعت حق زن بر نفقه، ریشه ها و نیروهای اام آور قواعد حقوقی است که می تواند سرچشمه های مختلفی باشد وآن است که ببینیم آیا زن آنچه را که شوهر به عنوان نفقه به او می دهد مالک می شود یا فقط اذن در انتفاع به زن داده شده و او می تواند از آن استفاده کند.

1- طبیعت حقوقی زن نسبت به نفقه:

نفقه زن برای اعاشه و زندگانی اوست، لذا باید قبل از وقت احتیاج آماده باشد تا زن در موقع لازم بتواند از آن بهره مند گردد. اشیایی که شوهر به عنوان نفقه زن خود می دهد مختلف است،بعضی را شوهر تحت اختیار او می گذارد تا از آن منتفع گردد مانند مسکن، فرش و امثال آن و بعضی را به او می دهد تا مصرف نماید از قبیل خوراکی ها و آشامیدنی ها،لذا نحوه رابطه حقوقی زن نسبت به آن ها متفاوت است.(امامی،ج 4،ص 506)

2- نفقه زن در دوران زوجیت:

در اثر نکاح دائم، شوهر مم به دادن نفقه به زوجه خود می گردد. ماده 1106 قانون مدنی می گوید:  در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است».چنان که ماده 1108 قانون مدنی استنباط می شود استحقاق زن به نفقه، زمانی است که ناشزه نگردد یعنی از تکالیفی که در اثر نکاح در مقابل شوهر عهده دار است سرپیچی نکند.

 3- اثر نشوز زن بر استحقاق نفقه:

نشوز به معنای سرکشی و تمرد است.

در ماده 1108 قانون مدنی آمده:هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود»؛و در مورد نشوز زن گفته شده:اگر زن بدون عذر موجه حاضر نشود که با شوهر خود زندگی کند یا رابطه جنسی داشته باشد یا با او در اداره خانواده همکاری کند، حقی بر نفقه ندارد و عذر موجه، مانند خوف بدنی یا مالی یا شرافتی، امتناع زن از رفتن به خانه شوهر را توجیه می کند و او را از کیفر مدنی محروم ماندن از نفقه معاف می سازد؛ و در اختلاف زن و شوهر درباره پرداخت نفقه مدعی شوهر است، مگر این که ظاهر زندگی شویی و قرائن به سود او باشد و دلالت بر پرداخت کند».(کاتوزیان، ص674)


 



 مقدمه

خانواده اولین سازمان اجتماعی و حیاتی است که فرد در آن زندگی می کند و اساسا یک کانون کمک ،تسکین ،التیام و شفابخشی است که سلامت فرد و بقای جامعه را تأمین و تضمین می کند که پایه واساس تشکیل بنای خانواده ازدواج می باشد.

ازدواج یک نهاد مقدس در دین مبین اسلام می باشد که اهمیت آن به حدی است که پیامبر اکرم(ص) فرمودند:

هیچ کانونی در اسلام بر پا نشده است که نزد خداوند از کانون ازدواج محبوب تر و عزیزتر باشد.

در شرع و قوانین اسلام احکام و قوانینی در رابطه با این موضوع بیان شده است که اهمیت آن را بیشتر نشان می دهد.

یکی دیگر از پدیده های مهم اجتماعی که منشاء آن به خانواده بازمی گردد ولی آثار آن علاوه بر خانواده متوجه ی کل جامعه نیز می شود پدیده طلاق است. طلاق وقتی اتفاق می افتد که زن ومرد دیگر توانایی زندگی با یکدیگر را نداشته باشند و تنش ها و ناسازگاری هایی که بین زوجین اتفاق افتاده مانع از ادامه زندگی آن دو با یک دیگر می شود.

از آنجا که گفتیم هدف دین اسلام ایجاد پیوند میان افراد انسانی و تشکیل کانون خانواده است طلاق را که مخالف فطرت و طبیعت انسان و بر خلاف قانون پیوند زن و مرد است را مورد نکوهش قرار داده و شایسته سرزنش می شمارد و آن را امری مغبوض خداوند معرفی کرده است که اسلام آن را منفورترین حلال مینامد.

از طرفی باید گفت که اسلام مایل نمی باشد آرامش و آزادی انسان ها از بین رفته و در سختی و عذاب به سر برند بنابراین اسلام طلاق را به عنوان را ه حلی پذیرفته و برای آن قوانینی قرار داده است



آخرین ارسال ها

آخرین وبلاگ ها

آخرین جستجو ها